Join our Newsletter
Ethnarxou Makariou 149, 17235, Dafni, Greece | info@dakryolive.com
Γνωστή από τα αρχαία χρόνια στη Μεσσηνία η καλλιέργεια της ελιάς ανακαλύπτουμε τα
αποτυπώματα της να υπάρχουν στο Ανάκτορο του Νέστωρα. Καθώς βρισκόμαστε απέναντι
από την Αίθουσα του Θρόνου, στα δεξιά, υπάρχει σειρά από πέντε δωμάτια διαφορετικών
διαστάσεων. Το βορειοδυτικότερο περιείχε δώδεκα πιθάρια για λάδι και πολυάριθμα
μικρότερα άλλων σχημάτων αγγεία. Πολλά από αυτά είχαν γραπτή διακόσμηση και
φαίνεται πως σ’ αυτή την αποθήκη φυλαγόταν η καλύτερη ποιότητα λαδιού. Πινακίδες της
Γραμμικής Γραφής Β’ που αποκρυπτογραφήθηκαν επιβεβαιώνουν ότι το ελαιόλαδο ήτανσημαντικό προϊόν για την περιοχή.
Μια πλήρως οργανωμένη παραγωγή, με έκθλιψη και εμπορία ελαιόλαδου, υπήρχε ήδη την
εποχή της (πρώτης) Ενετοκρατίας από το 15ο αιώνα. Φαίνεται να την περιγράφει σε λίγες
γραμμές ο καθηγητής Αντώνιος Γ. Μομφεράτος το 1914, σε εργασία του σχετικά με τηΜεθώνη και την Κορώνη την Ενετοκρατία.
Η Μεθώνη και η Κορώνη κράτησαν τα σκήπτρα της παραγωγής για αιώνες και αυτό
επιβεβαιώνεται στα τέλη του 17ου αιώνα από τον Τούρκο περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπί, ο
οποίος περνώντας από την περιοχή εντυπωσιάστηκε από τις ελιές: “Η Μεθώνη παράγει τις
καλύτερες ελιές στον κόσμο. Δεν έχω ξαναδεί τόσο σκληρή και γλυκιά ελιά. Από δω
στέλνουν δώρο στο Σουλτάνο χυμό λεμονιού, ελιές και ελαιόλαδο μέσα σε κατάλληλαδοχεία. Παντού έχουν φυτέψει ελαιόδενδρα”.
Εν συνεχεία οι Ενετοί, θέλοντας να αυξήσουν την παραγωγή ελαιολάδου επέτρεψαν με
νόμο τον ελεύθερο εμβολιασμό των αγριελιών δίνοντας τίτλους ιδιοκτησίας σε αυτούς που
εμβολίαζαν το δέντρο ακόμα και στην περίπτωση που βρισκόταν στο κτήμα κάποιου άλλου.
Ο νόμος αυτός ήταν ευνοϊκότατος για τον καλλιεργητή της ελιάς θέτοντάς το ως
ενθάρρυνση εκ μέρους των Ενετών, οδήγησε τους κατοίκους στη δενδροφύτευση και στον
εμβολιασμό όλων των αγριελιών και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ο περιηγητής
Σκροφάνι που πέρασε από τη Λακωνία το 1975 γράφει πως “οι καλύτεροι ελαιώνες έχουν
φυτευτεί από τους Ενετούς. Η συστηματική καλλιέργεια αρχίζει στα μέσα του 18ου αιώνα”.
Από αρχειακές πηγές είναι γνωστό πως το 1704 η παραγωγή του λαδιού στη Μεσσηνία
ανερχόταν στα 16.139 βαρέλια έναντι του συνόλου της πελοποννησιακής παραγωγής που
ήταν 19.159 βαρέλια. Από αυτά τα 16.139 βαρέλια κατανέμονταν τα ποσά ως εξής: η
παραγωγή της Κορώνης ανερχόταν σε 8.000, της Μεθώνης 3.012, του Ναβαρίνου 2.007, τηςΚυπαρισσίας 1.820 και της Ζαρνάτας 1.300 βαρέλια.
Παρόλο που υπό λογικές συνθήκες η Μεσσήνη θα έπρεπε να “κολυμπάει” στο λάδι,
φαίνεται πως οι παραγωγοί τότε στράφηκαν στην καλλιέργεια της σταφίδας και των σύκων,
ενώ η τεχνογνωσία για την καλλιέργεια της ελιάς φαίνεται να παρέμεινε στα “χέρια” των
ολίγων, όπου χάρις αυτούς τώρα έχουμε ακόμα τη δυνατότητα να γευόμαστε
το γνήσιο καιβελούδινο λάδι της Μεσσήνης.